In 2010 had Pronk ergo samen met Gemiva-SVG Groep 2 workshops ‘aangepast wonen’ georganiseerd voor diverse bouwkundigen. Daar dit destijds een daverend succes was, is er besloten om deze workshops dit najaar te herhalen. Wederom waren er diverse bouwkundigen, externe professionals welke voor Gemiva-SVG Groep werken, uitgenodigd om te ervaren wat voor beperkingen men in een rolstoel tegen kan komen. Gemiva-SVG Groep heeft een verslag van deze workshops gemaakt en op hun intranet geplaatst. Dit was een hele goede weergave van de leuke en leerzame dagen en dit wilden wij onze trouwe nieuwsbrief lezers niet onthouden!

Aangepast wonen
Voor de tweede jaar op rij heeft de afdeling Bouw & Huisvesting in samenwerking met Pronk Ergo BV een tweetal dagen “aangepast wonen” georganiseerd. Ook dit jaar zijn de deelnemers de externe professionals, die bij de vele bouwprojecten van de Gemiva-SVG Groep, betrokken zijn.

Het bouwen voor mensen met een beperking is toch wat anders dan leven met een beperking in een gebouw. Daarom is het belangrijk om de mensen, die bij bouwprojecten betrokken zijn, te laten ervaren wat voor beperkingen men in een rolstoel tegen kan komen. Beperkingen overigens, die bij een goed ontwerp en de juiste uitvoering, vaak helemaal niet nodig zijn.

Totaal 20 architecten, adviseurs, bouwkundigen, medewerkers van de afdeling Bouw & Huisvesting en aannemers waren op 6 en 18 september te gast bij Pronk Ergo BV, producent en leverancier van hulpmiddelenvoor mensen met een functiebeperking, bij de workshop “Aangepast wonen”. Alle deelnemers hebben uitgebreide ervaring op het gebied van bouwen in de zorg. In deze workshop krijgen zij echter de kans om de praktijk te ervaren en te testen. En zo nodig bij te stellen. Alleen door te ervaren hoe het is om in een rolstoel te leven, weet je of een ruimte goed te gebruiken is.

De doelstelling van deze dag is dan ook om de ervaringen van deze dag terug te zien in de kwaliteit en functionaliteit van de huisvesting voor de cliënten van de Gemiva-SVG Groep. De ochtend begint met de uitleg over de toiletten met de spoel/föhn brillen. De deelnemers wordt expliciet gevraagd deze brillen, tijdens het toiletbezoek, te gebruiken. De ervaringen worden tussendoor met elkaar gedeeld.

Daarna worden de deelnemers verdeeld over twee groepen. Eén groep krijgt de uitleg over tillen, de tilhulpmiddelen en de opgestelde keukens in de showroom. De andere groep maakt de lunch klaar, maar dan in een rolstoel en in een aangepaste keuken. De deelnemers wordt gevraagd om in de rolstoel te blijven zitten, ook als zij ergens niet bij kunnen. Ook moet de rolstoel mee naar het toiletgebruik.

Er liggen bij drie keukenblokken recepten klaar. De ingrediënten mogen de deelnemers zelf zoeken in de hoge, lage en verstelbare kastjes en laden. Samen moeten die zorgen voor een smakelijke lunch voor de deelnemers. Maar deze workshop gaat niet over het culinaire eindresultaat (wat er op beide dagen wel degelijk was), maar vooral over het ervaren van koken in een rolstoel. Kun je overal bij, wat is handig en wat juist niet?

Er zijn drie belangrijke aandachtspunten in een keuken voor mensen in een rolstoel: Er moet voldoende aanrijdruimte zijn voor de kookplaat, het werkvlak moet groot zijn en de volgorde van keukenonderdelen moet overeenstemmen met de werkwijze van de kok. Maar ook als dat op orde is, zijn er nog knelpunten, want niet iedere rolstoel en rolstoelgebruiker zijn hetzelfde.

De andere groep richt zich op het tillen, waarbij de zorgvraag steeds zal toenemen. Zo begint men met de actieve lift (stalift), waarbij transfers van een stoel naar een rolstoel, of van rolstoel naar toilet gemaakt kan worden. Iedereen tilt een “cliënt” en iedereen wordt een keer getild. Het levert hilarische momenten op. Maar ook ervaart men hoe het is als andere aan je zitten en dat je aan de begeleider overgeleverd bent. Ook het rijden over de randen en richels in de toonzaal wordt als zeer onplezierig ervaren. En dat was nu net de bedoeling. In de bouw zal hier vast rekening mee gehouden worden.

Ook de passieve tillift is een onderdeel van het tillen. De tillift in de showroom is er één die aan het plafond is gemonteerd en waarvan de tilcassette, bij het deurkozijn tussen slaapkamer en badkamer, over gepakt moet worden van het ene railsysteem naar het andere. Dit is in het begin een lastige handeling. De één is er handiger in dan de ander, maar aan het eind van de sessie gaat het iedereen goed af. Binnen de Gemiva-SVG Groep proberen wij de sparing voor de rail van de plafondtillift al tijdens de bouw in het kozijn op te nemen, zodat – als er een cliënt in de draagband in de cassette hangt – deze rechtstreeks van de ene naar de andere ruimte getransporteerd kan worden.

Tussendoor zijn er genoeg andere evaringen op te doen. Zo is er een rolstoeltoilet, maar net niet groot genoeg. Dat levert vervelende situaties op met een wat grotere rolstoel. Ook is er een lift met een draaideur met een dranger, die het lastig maakt om vanuit een rolstoel de deur te openen en open te houden. De lift ging weer opvallend goed.

Ook met de rolstoel naar buiten was een aparte situatie voor alle rolstoelgebruikers. Een kleine hal met heel weinig draairuimte, een dorpel, een metalen oprijdplaat en een stoeprand maakte het een ieder behoorlijk lastig. En naar buiten was al een hele klus, naar binnen – helling op – zal bij de meeste deelnemers de volgende dag spierpijn hebben opgeleverd. Maar dat kan ook aan het onderlinge wedstrijdje “racen in een rolstoel” gelegen hebben.

Alle deelnemers hebben het dagje “aangepast wonen” als zeer leerzaam ervaren. Deze ervaring kan weer meegenomen worden in de bouwprojecten van de Gemiva-SVG Groep. Hierdoor zullen cliënten de huisvesting krijgen die naast plezierig, ook zeer goed bruikbaar is voor mensen met een beperking.

Tekst: George van Vliet, Foto’s: Foto Jost